Walka z bólem pleców, szyi i ramion – jakimi rozwiązaniami dysponuje współczesna fizjoterapia?

Ten rodzaj dolegliwości jest jednym z najpopularniejszych problemów zdrowotnych. Chociaż ból pleców może być objawem różnych schorzeń dotyczących narządów wewnętrznych, to najczęściej ma on związek z układem ruchu. Zobacz, dlaczego z takimi dolegliwościami warto wybrać się do fizjoterapeuty!
Bóle lędźwi, karku czy krzyża to dolegliwości, które mogą dotyczyć bardzo różnych grup osób. Często są to seniorzy, u których dochodzi do zaburzeń struktury układu ruchu. Takie problemy mogą też pojawić się u osób w średnim wieku – zarówno tych, które pracują fizycznie, jak i tych, wykonujących swoje obowiązki w pozycji siedzącej. Mogą także pojawiać się u osób młodych, a nawet dzieci. We wszystkich tych grupach fizjoterapia może być skutecznym narzędziem leczenia bólu. Jakie metody są najczęściej stosowane w tym celu?
Jakie są najczęstsze przyczyny bólu pleców, ramion i karku?
Nagły, ostry ból powinien być zawsze czynnikiem skłaniającym do wizyty u lekarza. W części takich przypadków przyczyną może być proces chorobowy dotyczący narządów wewnętrznych. Np. ból pleców po lewej stronie, szczególnie jeśli towarzyszy mu uogólnione złe samopoczucie i gorączka może być objawem kolki nerkowej, chorób jelit, a u kobiet również układu rozrodczego.
Jednak w zdecydowanej większości takie dolegliwości są związane z układem ruchu. Wśród przyczyn rozwoju bólu pleców można wymienić fakt, że ludzkie ciało nie zostało ewolucyjnie przystosowane do współczesnego trybu życia. Długie przebywanie w jednej pozycji prowadzi do nadmiernego napięcia mięśni i przeciążenia. Spędzanie czasu w pozycji siedzącej uniemożliwia także prawidłową stymulację mięśni antygrawitacyjnych, co także sprzyja rozwojowi patologicznych zmian w obrębie układu ruchu.
Wśród przyczyn rozwoju dolegliwości bólowych pleców wymienia się także nie odpowiednio dobrany materac, noszenie niewygodnego obuwia, niski poziom aktywności, a także nadwagę i otyłość. Jednak osoby wykonujące pracę fizyczną często nie są mniej narażone na pojawienie się takich objawów. Długie przebywanie w pozycji stojącej, praca wymagająca chodzenia i przenoszenia ciężarów również może zwiększać ryzyko problemów z kręgosłupem.
Jak leczy się takie dolegliwości?
Dobór terapii zależy od przyczyny bólu pleców. Jednak do najczęstszych zaleceń należy unikanie przeciążania układu ruchu. Wskazana jest natomiast aktywność fizyczna dostosowana do możliwości. Jeśli dolegliwości są dla pacjenta bardzo dokuczliwe, to stosowane są także środki przeciwbólowe. W najpoważniejszych przypadkach istnieje konieczność leczenia operacyjnego.
Można zastosować także inne sposoby na ból pleców, jak np. rozgrzewające okłady, plastry czy maści. Jednak najistotniejszą kwestią jest wyeliminowanie przyczyny – czyli poprawa ergonomii stanowiska pracy i unikanie zachowań negatywnie wpływających na układ ruchu.
Dlaczego warto skorzystać z metod fizjoterapeutycznych w leczeniu bólu pleców?
Niezwykle skutecznym i bezpiecznym sposobem walki z bólem pleców jest także fizjoterapia. W przeciwieństwie do metod farmakologicznych działa nie tylko na ból, ale również na jego przyczynę. Odpowiednio dobrana fizjoterapia pozwala ograniczyć lub całkiem usunąć dolegliwości, a przy tym zwiększa zakres ruchomości i poprawia ogólną sprawność.
Kinezyterapia w leczeniu dolegliwości bólowych
Pacjenci, którzy podejmują współpracę z fizjoterapeutą, często liczą na bierne uczestnictwo w różnych zabiegach. Jednak podstawą skutecznej rehabilitacji są ćwiczenia. Kinezyterapia polega na wykonywaniu odpowiednich ruchów, które mają a celu kształtowanie prawidłowych wzorców i przywrócenie sprawności.
Ćwiczenia ruchowe są podstawą rehabilitacji i zapobiegania bólom pleców. Fizjoterapeuci wykorzystują programy treningowe dopasowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Mogą one obejmować ćwiczenia stabilizacyjne, wzmacniające, rozciągające oraz oddechowe. W przypadku bólu pleców szczególne znaczenie mają ćwiczenia wzmacniające mięśnie głębokie odpowiedzialne za stabilizację kręgosłupa.
Należy pamiętać, że kinezyterapia powinna być stosowana także samodzielnie przez pacjenta, również po zakończeniu rehabilitacji. Dzięki temu można utrzymać jej rezultaty oraz zapobiegać pojawianiu się dolegliwości bólowych w przyszłości.
Terapia manualna – czy pomaga złagodzić ból?
Jednym z najpopularniejszych zabiegów z zakresu fizjoterapii są masaże. Terapia manualna polega na bezpośredniej pracy rąk fizjoterapeuty z ciałem pacjenta. Wśród technik terapii manualnej wyróżnia się:
- Mobilizacje stawowe – delikatne ruchy wykonywane w celu poprawy zakresu ruchu w stawach,
- Manipulacje stawowe – szybkie, precyzyjne ruchy mające na celu odblokowanie stawów,
- Mięśniowo-powięziowe rozluźnianie – praca nad tkankami miękkimi, które mogą być napięte lub zablokowane.
Terapia manualna jest szczególnie skuteczna w przypadkach bólu pleców wynikającego z przeciążeń oraz napięć mięśniowych związanych z przewlekłym stresem. Masaż ma także korzystny wpływ na mięśnie – aktywizuje procesy regeneracyjne, normalizuje napięcie i zwiększa ich elastyczność.
Na czym polega fizykoterapia w leczeniu bólu kręgosłupa?
Kolejną grupą metod rehabilitacji jest wykorzystywanie działania czynników fizycznych w celach leczniczych. Wśród nich można wyróżnić:
- Elektroterapię – czyli leczenie prądem. Głównym mechanizmem działania jest w tym przypadku podwyższenie progu pobudliwości włókien nerwowych. Dzięki temu słabsze impulsy nie będą ich pobudzały, co znacząco zmniejsza odczuwany ból.
- Laseroterapię – opartą na rozszerzaniu naczyń krwionośnych, co pozwala zwiększyć ukrwienie i poprawić odżywienie tkanek oraz ich zaopatrzenie w tlen. Dzięki temu możliwe jest sprawniejsze usuwanie z tkanek mediatorów bólu i stanu zapalnego. Poprawa trofiki tkanek sprzyja także ich szybszej regeneracji.
- Światłolecznictwo – promieniowanie podczerwone również pozwala uzyskać lepsze odżywienie i natlenowanie tkanek. Sprzyja to także uwalnianiu endogennych opioidów, czyli wytwarzanych przez organizm substancji o działaniu przeciwbólowym.
Zastosowanie metod fizykoterapii pozwala więc pobudzić naturalne procesy regeneracyjne organizmu, podwyższyć próg odczuwania bólu, a także poprawić trofikę tkanek. Należy też pamiętać, że ta metoda rehabilitacji również ma pewne ograniczenia. Istnieje szereg przeciwwskazań do wykonywania poszczególnych zabiegów, dlatego konieczne jest poinformowanie fizjoterapeuty o chorobach przewlekłych, przyjmowanych lekach, alergiach, ciąży, wszczepionych implantach czy rozruszniku serca.
Zaangażowanie pacjenta w leczenie i profilaktykę bólu pleców
Współczesna fizjoterapia oferuje wiele metod wykazujących dużą skuteczność w leczeniu bólu pleców, szyi i ramion. Kluczem do powodzenia takiej terapii jest indywidualne podejście oraz odpowiedni dobór technik rehabilitacyjnych. Korzystanie z nowoczesnych metod fizjoterapii, w połączeniu z aktywnością fizyczną i profilaktyką, pozwala nie tylko złagodzić ból, ale także poprawić jakość życia pacjentów – zarówno doraźnie, jak również w dłuższej perspektywie.
Należy też pamiętać, że w terapii bólu pleców konieczny jest także aktywny udział pacjenta. Interwencje fizjoterapeutyczne nie mogą być stosowane jedynie doraźnie, a powinny raczej stanowić element szerszego planu postępowania. Współpraca pacjenta ma bardzo duże znaczenie dla powodzenia terapii, stosowanie się do zaleceń jest elementem jego odpowiedzialności za własne zdrowie.
Bibliografia:
- Kuciel-Lewandowska J i wsp. Ocena skuteczności wybranych zabiegów fizjoterapeutycznych w leczeniu bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego. Acta Bio-Optica et Informatica Medica 2012;3(18);194-199.
- Plaskiewicz A i wsp. Zastosowanie fizykoterapii w leczeniu dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Journal of Education, Health and Sport 2015;5(5):11-20.
- Kałużna A i wsp. Ocena wyników leczenia chronicznych bólów kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym masażem klasycznym. Journal of Education, Health and Sport 2015;5(9):577-586.
- Łubkowska W, Mroczek B. Współczesne kierunki rehabilitacji w zespołach bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego – przegląd systematyczny. Pomeranian Journal of Life Science 2018;64(1):152-160.
- Mosiewicz B i wsp. Aktywny udział pacjentów w profilaktyce i leczeniu bólu pleców [w:] Innowacje w fizjoterapii T2. Tygiel 2015.
________________________Artykuł sponsorowany
skomentowany przez: Gość
skomentowany przez: Dudi
skomentowany przez: Dudi
skomentowany przez: błagam
skomentowany przez: kopiarka
skomentowany przez: Pacjent