Przedstawiono pierwsze wnioski po cząstkowych audytach w jednostkach miejskich

W środę w Urzędzie Miasta w Skarżysku-Kamiennej odbyła się konferencja, podczas której prezydent Arkadiusz Bogucki, wraz ze swoimi zastępcami, przedstawił wyniki cząstkowych audytów przeprowadzonych w miejskich jednostkach. Audyty miały na celu sprawdzenie efektywności gospodarowania zasobami publicznymi i ujawnienie nieprawidłowości, które mogły przyczynić się do poważnych strat finansowych gminy. Odkrycia wykazały problemy dotyczące gospodarki lokalowej, funkcjonowania Miejskiego Centrum Sportu i Rekreacji, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz Miejskiej Komunikacji Samochodowej (MKS).

Na początku konferencji prezydent Arkadiusz Bogucki poinformował o nieprawidłowościach w Urzędzie Miasta,  które doprowadziły do zwolnienia czterech pracowników na podstawie artykułu 52 Kodeksu Pracy, co oznacza zwolnienie dyscyplinarne. Dodatkowo z jedną osobą rozwiązano umowę za porozumieniem stron. Sytuacja związana z tzw. aferą mieszkaniową, która była wcześniej nagłaśniana, okazała się jedynie wierzchołkiem góry lodowej. Interwencje mieszkańców, którzy zgłaszali się z pytaniami i dokumentami dotyczącymi lokali socjalnych, ujawniły niepokojące wnioski, które skłoniły do dokładniejszej analizy tego problemu.

Druga zastępczyni prezydenta Iwona Jeziorska przedstawiła szereg problemów w zakresie zarządzania lokalami socjalnymi, komunalnymi oraz użytkowymi. Audyt wykazał m.in. brak systematycznego i transparentnego przydzielania mieszkań oraz dowolność w wyłanianiu wykonawców remontów, które często były przeprowadzane niskiej jakości. Ponadto, okazało się, że niektóre lokale użytkowe przekazano w drodze wynajmu bez przetargów i przedłużano wynajem bez uchwał Rady Gminy.

Dodatkowo, osoby, które powinny mieć zapewnione lokale socjalne, umieszczano w prywatnych hostelach wraz z wyżywieniem za co gmina musiała płacić. Proceder ten wzbudził na tyle duże wątpliwości, że Urząd Miasta złożył dwa zawiadomienia do prokuratury. W pierwszym przypadku chodzi o fałszywe poświadczenia prawne, co miało skutkować stratami rzędu 350 tysięcy złotych. Drugie zawiadomienie dotyczy przekroczenia uprawnień przy przyznawaniu mieszkań, co naraziło gminę na stratę 150 tysięcy złotych. 

Nieprawidłowości wykryto także w zakresie odpłatności za Domy Pomocy Społecznej (DPS) dla mieszkańców, gdzie stwierdzono systemowe zaniedbania. Zamiast dochodzić partycypacji w kosztach od zobowiązanych członków rodzin, Urząd Miasta ponosił ogromne koszty, wynoszące ponad 6 milionów złotych rocznie. W wielu przypadkach zaniechano ustalania kręgu osób zobowiązanych do opłat, co prowadziło do strat sięgających nawet 2 milionów złotych rocznie. Ustalono, że jedynie w jednym przypadku z 145 osób członek rodziny pokrywał pełne koszty pobytu bliskiego w DPS.

Prezydent Bogucki zwrócił uwagę także na nieprawidłowości w Miejskim Centrum Sportu i Rekreacji (MCSiR), co zaowocowało zgłoszeniem do prokuratury w sprawie możliwego zaniedbania i nadużyć ze strony poprzedniego dyrektora. Wstępne analizy wykazały, że dyrektor zawierał niekorzystne dla jednostki umowy, zaniżając pobory od kontrahentów i nieregularnie naliczając opłaty za wynajem obiektów. Obecny dyrektor natrafił również na umowy, w których najemcy nie byli obciążani kosztami mediów, co prowadziło do strat sięgających kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

W zakresie polityki kadrowej, zaniedbano zabezpieczenie kąpieliska miejskiego, gdy wszyscy ratownicy otrzymali urlop w tym samym czasie, co zmusiło MCSiR do zatrudnienia zewnętrznej firmy. Podjęte kroki naprawcze w MCSiR obejmują m.in. zmniejszenie zatrudnienia oraz opracowanie nowego regulaminu i cennika wynajmu obiektów.

W dalszej części konferencji pierwszy zastępca prezydenta Konrad Wikarjusz omówił wyniki audytu w Miejskiej Komunikacji Samochodowej. Okazało się, że w latach 2023-2024 zakupiono dla MKS jedenaście autobusów, z których każdy miał przeszło dwadzieścia lat. Koszt tego zakupu wyniósł 740 tysięcy złotych, a cała transakcja odbyła się bez przeprowadzenia analizy rynkowej i bez zapewnienia rękojmi. Według Wikarjusza, decyzja o zakupie nie przyczyniła się do poprawy jakości świadczonych przez MKS usług ani nie zwiększyła wydajności floty, gdyż autobusy, ze względu na swój wiek, wymagają częstych napraw, co zwiększa koszty eksploatacyjne.

Nieprawidłowości dotyczyły także procedur zakupowych – przykładowo, jeden z autobusów został nabyty za kwotę 75 tysięcy złotych, podczas gdy bardzo podobny pojazd, znajdujący się już w zasobach MKS, został sprzedany za jedynie 25 tysięcy złotych. Wikarjusz podkreślił również problem z zabezpieczeniem mienia, ponieważ na terenie zajezdni MKS doszło do rozkradania nieużywanych autobusów, co doprowadziło do stanu, w którym część z nich nie nadawała się nawet do remontu.

Podjęte działania audytowe wskazały także na niewłaściwe zarządzanie finansami. Mimo trudnej sytuacji finansowej spółki, zarząd korzystał z kosztownych usług cateringowych na potrzeby regularnych spotkań biznesowych, co dodatkowo obciążało budżet. Sprawa niegospodarności w MKS oraz brak właściwego nadzoru nad majątkiem spółki skutkują wnioskami o wszczęcie śledztwa, w tym o możliwości popełnienia przestępstwa w zakresie przekroczenia uprawnień.

Urząd Miasta, nawiązując współpracę z firmą Deloitte, przygotował zestaw rekomendacji mających na celu poprawę gospodarności w miejskich jednostkach. Firma Deloitte zidentyfikowała obszary, w których miasto Skarżysko-Kamienna mogłoby poczynić oszczędności poprzez m.in. optymalizację komunikacji publicznej, podniesienie czynszów komunalnych oraz reorganizację struktury administracyjnej. Wdrożenie wszystkich zaleceń mogłoby, według ekspertów, wygenerować oszczędności w wysokości 32 milionów złotych w ciągu najbliższych trzech lat.

Te działania, choć wymagające stopniowego wdrożenia, mają na celu zapewnienie lepszej kontroli nad wydatkami i wsparcie finansowe niezbędne do realizacji przyszłych inwestycji miejskich bez konieczności sięgania po środki zewnętrzne.

Na zakończenie konferencji prezydenci Arkadiusz Bogucki i Konrad Wikarjusz podzielili się refleksjami na temat aktualnej sytuacji finansowej i organizacyjnej miasta. Podkreślili, że trudności występują na różnych płaszczyznach, co porównali do "czerpania wody sitkiem", odnosząc się do licznych, rozproszonych obciążeń budżetu – od niewielkich kwot do sum sięgających setek tysięcy złotych. Prezydent Bogucki podkreślił, że starano się działać skrupulatnie, aby żadna decyzja nie była interpretowana jako kierowana niskimi pobudkami.

"Chcieliśmy, aby wszystkie działania były przeprowadzone zgodnie z prawem, tak aby ustabilizować budżet i stworzyć bezpieczną perspektywę finansową w kilkuletnim cyklu" – powiedział prezydent. Wyraził także nadzieję, że niezależnie od tego, kto będzie pełnił funkcję prezydenta w przyszłych kadencjach, finanse miasta pozostaną stabilne. W rozmowie poruszono również kwestię audytów wewnętrznych prowadzonych w jednostkach takich jak Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Miejskie Centrum Sportu i Rekreacji, z pomocą firmy Deloitte. Audyty, których koszt wyniósł 150 tysięcy złotych, są realizowane zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie.